TARİHÇİ Prof.Dr. İlber Ortaylı Kocaeli Kitap Fuarı'nda düzenlenen söyleyişide yaptığı koniuşmada, bazı romanların yayınevlerince sadeleştirilmesini eleştirerek, "Bazı yayınevleri bunu yapıyorsa çok kusura bakmayın milletin ahmaklığından istifade edip para kazanıyorsunuz. Siz ahmaksınız, sizin aklınız ermez kardeşim bakın ne güzel sadeleştirdim diyor. Sadeleştirdiği metnin o adamla alakası yok. Çok büyük saygısızlık, işin tadını kaçırıyorsun" dedi.

Kocaeli Büyükşehir Belediyesi'nin düzenlediği Kocaeli Kitap Fuarı'nda Prof.Dr. İlber Ortaylı, 'Türklerin Altın Çağı' konulu söyleyişide konuştu. Fuardaki salon söyleyişi başlamadan doldu. Sandalyeler yetersiz kalınca gençler yere oturdu. Bazı yayınevlerinin romanları sadeleştirdiğini söyleyen Prof.Dr. İlber Ortaylı, "Okumak için uzman olmak lazım. Biraz uğraşacaksın. Okudukça gelişiyor. Hiçbir şey okumadan olmaz. Roman okuyacaksın, anlayacaksın. 

Oturuyorlar ayıp bir şey, Hüseyin Rahmi Gürpınar'ın romanları sadeleştirilmez. Bazı yayınevleri bunu yapıyorsa çok kusura bakmayın milletin ahmaklığından istifade edip para kazanıyorsunuz. Siz ahmaksınız sizin aklınız ermez kardeşim bakın ne güzel sadeleştirdim diyor. Sadeleştirdiği metnin o adamla alakası yok. Çok büyük saygısızlık, işin tadını kaçırıyorsun. 

Bizim yüzyılın dönemecindeki yazarlarımız Reşat Nuri bey olsun, Hüseyin Rahmi Gürpınar olsun o dillerinin çeşnisi ile müzikalitesi ile tatları vardır, onları anlamak zor bir şey değildir. Ben ortaokuldayken birkaç kelimeyi sorarak anlıyordum. O zamanlar öyle bir metin yoktu, öyle bir moda yoktu sadeleştirme gibi. Türkiye çok büyük bir eski metin katliamı içindedir" diye konuştu.

"Tabi ki dil meselelerimizde çok büyük problemler vardır. Dilcilerimiz dil bilmezler. Normal olarak bir filozofun birkaç dil bilmesi gerekir. Bir deha meselesi değildir. Bir aptal da öğrenebilir, ortalama bir adam da. Oturup da her lehçeye lisan demek hiçbir şekilde akıllıca bir iş değildir. 'Efendim orada bazı farklar vardır' derler. 

Fark dediğimiz şimdi iş yapmaya Özbekistan'a gidiyorsunuz, o sıradan pazarlamacı bile oranın dilini öğreniyor. Ama konuşamıyor çünkü lehçe konuşulamaz. Ben Kastamonu'ya gitsem ama Kastomonulular gibi konuştuğumu iddia ederim, ama iki dakikada anlarlar benim bu işle dalga geçtiğimi. Onu öğrenmem mümkün değil. Çünkü o lehçedir, şivedir öğrenilmez. Buna lisan demek için bilgisiz olmak lazım."