Kanada Başbakanı Justin Trudeau, ülkesine davet ettiği Papa Francesco’dan, Katolik Kilisesi yönetimindeki bazı yatılı okullarda binlerce yerli çocuğun istismar edilmesinden ötürü resmi özür talebinde bulundu.

İtalya’nın güneyindeki Taormina kasabasında 26-27 Mayıs tarihlerinde düzenlenen G7 Liderler Zirvesi’ne katılan Kanada Başbakanı Justin Trudeau, geçtiğimiz aylarda peş peşe sarsıntılar yaşanan ülkenin orta kesimindeki deprem bölgesini pazar günü ziyaret etmesinin ardından başkent Roma’ya geldi.

Vatikan’a geçen Trudeau, eşi Sophie Trudeau ile Katoliklerin ruhani lideri ve Vatikan Şehir Devleti Başkanı Papa Francesco’yu ziyaret etti.

İki lider daha sonra 40 dakikaya yakın ikili bir görüşme gerçekleştirdi. Vatikan’dan yapılan açıklamada, ikili ilişkilerin yanı sıra, entegrasyon ve uzlaşma, din özgürlüğü ve etik sorunlara ilişkin konuları ele alan liderler, özellikle Ortadoğu ve çatışma bölgeleri başta olmak üzere uluslararası konulara da değindi.

Papa ile Trudeau’nun, G7 Zirvesi’nden çıkan sonuçları da değerlendirdiği aktarıldı. Bu zirveye ilk kez katılan ABD Başkanı Donald Trump, birçok konuda mutabık kaldığı diğer 6 sanayileşmiş ülkenin lideri ile iklim değişikliğiyle mücadele konusunda uzlaşmayı kabul etmemişti. Papa’nın, bu meseleye özel önem verdiği biliniyor. Nitekim iki sene önce iklim değişikliğiyle mücadeleye ilişkin bir genelge de yayımlamıştı.

Justin Trudeau, Kanada resmi yayın kuruluşu CBC’de yer alan açıklamasında, bu ülkedeki 150 bine yakın yerli çocuğun eğitime tabi tutulduğu yatılı okullarda cinsel, fiziksel ve psikolojik istismara maruz kalmış olmasında Katolik Kilisesi’nin rolünü de Papa’yla konuştuğunu anlattı.

Ancak görüşmeye ilişkin Vatikan’ın resmi açıklamasında bu noktaya değinilmediği görüldü.

Başbakan Trudeau, bundan dolayı dileyeceği özrün, bu konuda uzlaşı yolunda ilerleme kaydetmek isteyen Kanadalılara yardımcı olacağını da Papa Francesco’ya ifade ettiğini söyledi.

Trudeau, özür konusunda Papa’yı ikna etmek için çaba sarf ettiğini de dile getirirken, ruhani liderin de "Bu fikre açık gibi göründüğünü" söyledi.

Trudeau, 2015’te göreve geldikten bir süre sonra ülke tarihindeki en karanlık sayfalardan biri olan bu vakalardan dolayı Papa’dan resmi özür talep edeceğini açıklamıştı. 

1840’tan başlayarak 1996 yılına kadar süren istismar olayları, Katolik, Presbiteryen ve Anglikanlar tarafından yönetilen, federal devletçe finanse edilen 140’a yakın okulda yaşanmıştı.

Sonuncusu 1996 yılında kapanan bu okullardan 64’ü Katolik Kilisesi yönetimindeydi.

İstismar vakalarını soruşturan Hakikat ve Uzlaşma Komisyonu, 2015’te yayımladığı raporda, söz konusu çocukların ailelerinden ve kültürlerinden koparılarak bu okullara yerleştirildikleri, 6 bine yakın çocuğun da buralarda öldüğünü açıklamıştı.

Bu çocukların çoğunun yetersiz beslenme ve hastalıklardan, bazı çocukların da deneylerde kullanıldıkları sırada öldükleri saptanmıştı.

Bu kilise okullarında defalarca yangın çıktığı, bu yangınlarda 40 çocuğun yanarak öldüğü belirtilen 6 ciltlik komisyon raporunda, ‘‘Eğitilecek diye anne-babalarının kollarından zorla alınan çocuklar, oyun bahçeleri yerine isimsiz mezarlara konuldular. Birçoğunun neden öldükleri, ölenlerin çoğununsa isimleri bile bilinmiyor” ifadesi de yer almıştı.

Bu okulların, 1883 yılında federal devletin "yerlileri çocukken yok edin" prensibinin uygulama merkezleri haline geldiği öne sürülüyordu. 1920 yılında çıkarılan kanunla 7 ila 15 yaş arası tüm yerli çocukların bu okullara verilmesi zorunluluğu getirilmiş, okullara kaydedilen çocukların yüzde 24'ünün kısa süre sonra öldükleri belirlenmişti.

Kanada Yüksek Mahkemesi Başkanı Beverly McLachlin bu yaşananları, “Federal devletin kültürel soykırım teşebbüsü' diye nitelendirmişti.

Hakikat ve Uzlaşma Komisyonu’nun raporun bir kısmında Papa’ya, hayatta kalan mağdurlar ile ailelerinden ve toplumdan Katolik Kilisesi’nin rolü nedeniyle özür dilemesi çağrısı yapılmıştı.

2009 yılında dönemin Katolik Kilisesi lideri Papa 16. Benediktus, bu istismarlara ilişkin üzüntüsünü ve bazı Kilise mensuplarının bu olaylara dahil olmasından dolayı acı duyduğunu ifade etmiş, bunların kabul edilemeyeceğini dile getirmişti.