Medical Park Gebze Hastanesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Uzm. Dr. Sevinç Çabukoğlu Türkiye’de bebek ve çocuklara uygulanan aşı takvimini anlattı.
Çabukoğlu şunları söyledi:
Aşılama, bulaşıcı hastalıkların azaltılması veya tamamen ortadan kaldırılması konusunda toplumlar tarafından kabul görmüş en yaygın, en etkin ve en ekonomik girişimdir. Aşılanan kişiler sayesinde aşılanmamış kişilerin de hastalık etkeni ile temasları azalmaktadır.
Bağışıklık (immunite) denilince, enfeksiyon hastalıklarından korunma anlaşılır. Bağışıklık ya hastalığın geçirilmesi ya da aşılanma ile gerçekleşir. Bu şekilde kazanılan bağışıklık genellikle uzun sürelidir. Aşı ile korunabilir hastalıkları kontrol altına almak ve tamamen ortadan kaldırmak amacı ile duyarlı yaş gruplarına, enfeksiyona yakalanmadan önce ulaşıp bağışıklanmalarının sağlanması ve aşı ile korunabilir hastalıkların ve bu hastalıklardan kaynaklanan sakatlık ve ölümlerin engellenmesi amacı ile aşı programları geliştirilmiştir.
Türkiye’de uygulanmakta olan güncel aşı programı aşağıdaki gibidir:
Hepatit B Hastalığı, ilk başta hafif bir hastalık olabilirken, daha sonra ömür boyu devam edecek kronik karaciğer hastalığı, karaciğer kanseri ve siroza yol açabilmektedir. Bu yüzden henüz bu hastalığa yakalanmadan çocuklarımızın aşılanmaları çok önemlidir.
Tüberküloz (Verem) Hastalığı, en çok akciğerlerde olmak üzere bütün organlarda hastalık yapabilir, organlara zarar verir, tedavisiz bırakılırsa ya da kötü tedavi edilirse öldürücü olabilir. BCG Aşısı, çocuklarda kanla yayılan (milier) ve beyin zarını tutan (menenjit) tüberküloz gibi ciddi hastalıkları önler.
Difteri, halk arasında bilinen adı ile kuşpalazında basil, genellikle bademcikler üzerine yerleşir ve yalancı bir zar oluşturur, bu zar giderek gırtlağa, yutağa doğru ilerleyerek nefes almayı, yutkunmayı zorlaştırır, boyundaki lenf bezleri şişer, hasta halsizdir, bazen şiddetli durumlar koma ile sonuçlanır. Boğmaca, ciddi öksürük nöbetleri, yapışkan balgam, boğulma hissi yapan ciddi bir hastalık olup bebeklerde ölümcül olabilmektedir.
Tetanoz, salgıladığı zehir sayesinde vücudu etkisi altına alan tetanoz mikrobu, felç ve kasılmalara neden olur, solunumu felç eder, hasta solunum yetmezliğinden hayatını kaybeder. Çocuk Felci Hastalığının nedeni polio denen bir mikroptur. Çocuk felci sinsi ilerleyen ve bulaşan bir tür hastalıktır. Bu virüs, vücuda girdikten sonra omuriliğe yerleşir ve orada kasların hareketlerini sağlayan sinir hücrelerine hasar verir ve felç eder.
Hemofilus İnfluenza tip B Hastalığı, Hib bakterileri çocukların boğazında çoğaldıktan sonra kan dolaşımına geçerek farklı organlara yayılabilir ve yerleştiği organ ya da bölgede hastalık yapar. Örneğin, beyine yerleşirse menenjite, akciğerlerde zatürreye, kulakta orta kulak iltihabına neden olur.
Pnömokok Hastalığı, bu bakteri bebek ve çocuklarda zatürre, menenjit, orta kulak iltihabı, sinüzit, bakteriyemi yapabilir. Özellikle bebekler ve küçük yaştaki çocuklarda oldukça ciddi hastalıklara ya da kalıcı hasarlara yol açabilir, hatta ölümcül olabilir.
Kızamık, nezle, ateş, öksürük şikayetleri ile ortaya çıkan ciltte döküntülere neden olan bir hastalıktır. Bu hastalık kulak iltihabı, zatürre, beyin iltihabı, hepatit, kalp ve böbrek iltihabı gibi ciddi hastalıklara neden olabilmektedir. Kızamıkçık, özellikle hamile kadınlar için tehlikelidir çünkü düşüğe ya da bebekte sağırlığa neden olabilmektedir. Kabakulak, tükürük bezi iltihabıdır, menenjit yapabilir ve özellikle erkek çocuklarda kısırlığa neden olabilir.
Hepatit A Hastalığı, Hepatit A virüsünün neden olduğu karaciğeri tutan bir hastalıktır, ciltte ve gözlerde sarılığa, koyu renkli idrar çıkarma, karın ağrısı, kusma, ishale neden olur. Bazı durumlarda ölümcül seyredebilir.
Suçiçeği, Bebeklik ve yetişkinlik dönemlerinde oldukça şiddetli seyredebilen içleri sulu olan döküntülerle seyreden bir hastalıktır. Suçiçeği deride izlere, beyin iltihabına ve zatürreye neden olabilir.
Tüm bu hastalıklar ve etkilerinden çocuklarımızı ve toplumumuzu korumak için aşı takvimine uygun şekilde çocuklarımızı aşılatmalıyız.
Henüz aşı takviminde zorunlu aşılar programına alınmamış olan iki aşı daha ülkemizde uygulanmaktadır. Bunlar Rotavirus ve Meningokok aşılarıdır. Rotavirus çok hızlı yayılabilen, salgınlar yapan, vücut su dengesini bozan kusma, ateş, sulu ishal yapan bir virüstür. Meningokok Hastalığı ise ağır seyirli ve tehlikeli bir hastalıktır. Hastaların yaklaşık %20 ‘sinde ölümle sonuçlanır, Menenjit yapıp sakatlık bırakabilir.